Inkomenszekerheid

Utrechters kunnen rondkomen, meedoen en zijn schulden(zorg)vrij.

Beleidskader

Voor deze doelstelling is nieuw beleid in de maak. Dit kan leiden tot een aanpassing van doelstelling en indicatoren in de volgende programmabegroting.

Effectindicatoren

Indicator		Nulmeting	Realisatie 2022	Doelstelling 2023	Doelstelling 2024	Doelstelling 2025	Doelstelling 2026
Aantal huishoudens dat inkomensondersteuning ontvangt volgens de participatiewet.		9208 (2022)	9208	9000	9100	NTB	NTB
Oorsprong	Programmabegroting 2010
Toelichting	Deze doelstelling voor deze indicator is gebaseerd op de bijstandsprognose van CPB. Deze is niet meerjarig, waardoor er voor 2025 en 2026 geen doelstelling is opgenomen.
Bron	WenI
Analyse	De bijstandsprognose 2024 gaat uit van een stijging van 100. Belangrijkste reden hiervoor is de CPB prognose die in 2024 uitgaat van een stijging van 1,4%.
Van alle Utrechters die aangeven slecht te kunnen leven van hun inkomen stijgt het percentage dat 'weinig tot geen problemen ervaart met meedoen’		50% (2021)	-	50%	-	58%	-
Oorsprong	Voorjaarsnota 2016
Toelichting	Geen nadere toelichting.
Bron	Utrecht Monitor
Analyse	De verwachting is dat komend jaar de koopkracht crisis zich stabiliseert en dat door de nieuwe nota financiële bestaanszekerheid het percentage langzaam weer zal stijgen. Omdat deze indicator afkomstig is uit de Inwonersenquête behorend bij de Utrecht Monitor, die eens in de twee jaar wordt gehouden, kan over 2024 en 2026 geen realisatie worden gemeten en is daardoor ook geen streefwaarde vastgesteld voor die jaren.
Aantal huishoudens met schulden dat professionele hulp krijgt.		2200 (2018)	2732	2900	3000	3100	3200
Oorsprong	Onbekend
Toelichting	We meten huishoudens die professionele hulp hebben gehad van de afdeling schulddienstverlening, Stadsgeldbeheer of bureau Zuidweg (ondernemers) bij het oplossen van hun problematische schulden.
Bron	WenI
Analyse	Door de coronapandemie groeide het aantal mensen dat kans heeft op problematische schulden. Ook de hoge inflatie, met name de stijgende energieprijzen, zorgt ervoor dat mensen sneller in de financiële problemen kunnen raken. Onderzoek door SEO in opdracht van de NVVK voorspelt de komende 4 jaar een toename van maximaal 20% aan vragen bij schuldhulpverlening.

Uitgebreidere informatie over indicatoren die betrekking hebben op deze doelstelling is te vinden op:
niet van toepassing.

Activiteiten

Om onze doelstelling te bereiken, gaan wij het volgende doen:

Nieuwe activiteiten in het begrotingsjaar
Vaststellen beleidsnota financiële bestaanszekerheid (gereed in Q1 2024).
Uitvoeringsprogramma 2024 nota financiële bestaanszekerheid (gereed in 2024).

Activiteiten die we niet meer doen
Vanwege de verkorting naar achttien maanden van het minnelijk en wettelijke traject schuldhulpverlening gaan we stoppen met de coronasanering van 24 maanden.

Activiteiten die we blijven doen
Bieden van inkomensondersteuning aan inwoners in het kader van de Participatiewet, BBZ, IOAW en IOAZ.
Lobby voor een menselijkere Participatiewet.
Afwijken van de vier weken zoektermijn voor jongeren tot 27 jaar.
De inkomstenvrijlating voor jongeren tot 27 jaar uitvoeren.
Aanbieden van de U-pas en schuldenregelingen.
Uitvoeren minimaregelingen.
Inzetten op vroegsignalering van schulden.

Financiën Inkomenszekerheid

						x €1.000
	Rekening	Begroting	Begroting	Begroting	Begroting	Begroting
	2022	2023	2024	2025	2026	2027
Baten	148.154	147.012	147.192	147.192	147.192	147.192
Verstrekken bijstandsuitkering	147.753	146.782	146.780	146.780	146.780	146.780
Minimabeleid	354	200	382	382	382	382
Schulddienstverlening	47	30	30	30	30	30
Lasten	241.216	217.695	202.802	203.052	203.053	203.053
Verstrekken bijstandsuitkering	172.398	164.406	163.956	163.956	163.956	163.956
Minimabeleid	62.062	48.884	34.629	34.879	34.879	34.879
Schulddienstverlening	6.756	4.404	4.217	4.217	4.217	4.217
Saldo Baten en Lasten	-93.062	-70.683	-55.610	-55.860	-55.860	-55.860
Onttrekking reserves	6.113	20.168	0	0	0	0
Toevoeging reserves	0	903	0	0	0	0
Saldo onttrekkingen en toevoegingen reserves	6.113	19.265	0	0	0	0
Totaal	-86.949	-51.418	-55.610	-55.860	-55.860	-55.860

In onderstaande tabel zijn de verschillen in de baten, lasten en reserves ten opzichte van begrotingsjaar 2023 toegelicht.

	x €1.000
Toelichting verschillen	Bedrag	I/S
Lasten
Verstrekken bijstandsuitkering: Minder tozo uitvoeringskosten en meer kostenverdeling	584	S
Bestedingsvoorstellen uit Resultaatbestemming 2022 voor energietoeslag 2022 en 2023, vroegsignalering en bijzondere bijstand en bijzondere bijstand studenten voor -20,168 miljoen euro	-20.168	I
De indexatie van de doelstellingen Werken of participeren en Inkomenszekerheid en de toevoeging van het groeikader uit de Voorjaarsnota 2023 leidt in 2024 tot 5,010 hogere lasten. Bij de 3^e begrotingswijziging 2023 wordt de indexatie verder verdeeld over de programmaonderdelen.	5.010	S
De Impuls armoedebeleid uit het coalitieakkoord neemt in 2024 met 0,250 miljoen euro toe.	250	S
Reserves
Onttrekkingen
Bestedingsvoorstellen uit Resultaatbestemming 2022 voor energietoeslag 2022 en 2023, vroeg signalering en bijzondere bijstand en bijzondere bijstand studenten voor 20,168 miljoen euro	-20.168	I
Toevoegingen
Toevoeging vanuit de reserve re-integratie voor de vorming van de reserve Armoedebestrijding en schuldhulpverlening voor 0,903 miljoen euro.	-903

Beïnvloedbaarheid

De grafiek hieronder laat zien welk percentage van de lasten van deze doelstelling beïnvloedbaar is.

Voor het jaar 2024 was de doelstelling Inkomenszekerheid voor 6 procent beïnvloedbaar. Voor het jaar 2025 voor 7 procent beïnvloedbaar Voor het jaar 2026 voor 7 procent beïnvloedbaar Voor het jaar 2027 voor 7 procent beïnvloedbaar

De lasten binnen deze doelstelling zijn deels beïnvloedbaar, omdat een aantal instrumenten binnen deze doelstelling geen wettelijke verplichting is. Binnen het minimabeleid zijn met name de U-pas en de U-polis beïnvloedbaar. De schuldenaanpak daarentegen hangt nauw samen met de uitvoering van de wet gemeentelijke schuldhulpverlening, waardoor de beïnvloedbaarheid beperkt is.
Het stoppen of verminderen van een activiteit binnen deze doelstelling is direct voelbaar zijn bij de inwoners die er nu gebruik van maken.
Elke Utrechter die daar recht op heeft krijgt inkomensondersteuning volgens de Participatiewet, dit is landelijke regelgeving. Het is vrijwel onmogelijk om deze uitgaven te verminderen, vanwege de beperkte beleidsvrijheid die gemeenten hierin hebben. Ook op de personele inzet is zeer beperkte ruimte om dit te beïnvloeden, minder personeel leidt tot hogere werkvoorraden en langere doorlooptijden. De uitgaven voor bijstand hangen sterk samen met de doelstelling ‘werken of participeren naar vermogen’ en de keuzes die daarin gemaakt worden.