Water- en rioleringssysteem

Het water- en rioleringssysteem is gezond, robuust en toekomstbestendig voor iedereen.

Beleidskader

Deze doelstelling komt voort uit onderstaande beleidsdocumenten:

Beleidsdocument	Vastgesteld	Toelichting
Visie Water en Riolering Utrecht	2022	De visie beschrijft hoe we invulling geven aan onze zorgplichten voor afvalwater, hemelwater en grondwater.
Programma Water en Riolering Utrecht 2024-2028	2023	Het programma beschrijft wat we, naast het reguliere beheer en onderhoud van onze assets, de komende jaren gaan doen op het gebied van water en riolering.
Visie Klimaatadaptatie Utrecht	2022	De visie laat zien wat we op het gebied van hittestress, wateroverlast en droogte moeten doen om ons voor 2050 aan te passen aan het veranderende klimaat.
Meerjaren Investeringsprogramma 2024-2029	2023	Dit programma biedt inzicht in de projecten groot onderhoud en vervanging die we willen uitvoeren.

Effectindicatoren

Indicator		Nulmeting	Realisatie 2022	Doelstelling 2023	Doelstelling 2024	Doelstelling 2025	Doelstelling 2026
Aantal geregistreerde meldingen van volledig gestremde wegen of hemelwater in panden vanuit de openbare ruimte bij extreme neerslag (buien t/m 80mm per uur).		0 (2020)	1	0	0	0	0
Oorsprong	Programma Water en Riolering 2022-2026
Toelichting	In de Visie Klimaatadaptatie en de Visie Water en Riolering stellen we ons tot doel te voorkomen dat bij extreme buien wateroverlast optreedt in panden (vanuit de openbare ruimte) of dat wegen gestremd raken.
Bron	Registratiesysteem groep Water, Riolering en Gemalen
Analyse	Uit onze stresstesten blijkt dat bij een zware bui van 80 mm in één uur diverse wegen gestemd kunnen raken en panden wateroverlast kunnen oplopen.
Aantal geregistreerde meldingen van grondwateroverlast door te hoge of te lage grondwaterstanden in de openbare ruimte.		7 (2012)	12	<=5	<=5	<=5	<=5
Oorsprong	Programma Water en Riolering 2022-2026
Toelichting	In de Visie Klimaatadaptatie en de Visie Water en Riolering stellen we ons tot doel om te voorkomen dat we overlast door te hoge of te lage grondwaterstanden in de openbare ruimte voorkomen.
Bron	Registratiesysteem groep Water, Riolering en Gemalen
Analyse	Met ingang van 2022 is de doelstelling verlaagd naar maximaal 5 overlastsituaties per jaar.
Aantal keer per jaar dat dusdanige oppervlaktewaterkwaliteitsproblemen optreden dat directe maatregelen zijn vereist. Het gaat hier om vissterfte, stank, botulisme, blauwalg en overmatig kroos.		2 (2012)	9	<=5	<=5	<=5	<=5
Oorsprong	Programma Water en Riolering Utrecht 2022-2026
Toelichting	Met het waterschap streven we naar minimaal een waterkwaliteit waarbij we urgente waterkwaliteitsproblemen, zoals vissterfte, stank, botulisme, blauwalg en overmatig kroos voorkomen.
Bron	Registratiesysteem groep Water, Riolering en Gemalen
Analyse	De laatste jaren halen we ondanks diverse maatregelen de doelstelling niet, mede als gevolg van de steeds warmer wordende zomers en langere droge periodes. We voeren een keer per drie jaar de ecoscan uit om de actuele waterkwaliteit in beeld te brengen. Hierover rapporteren we in het jaarlijkse Duurzaamheidsverslag.

Uitgebreidere informatie over indicatoren die betrekking hebben op deze doelstelling is te vinden: niet van toepassing.

Activiteiten

Om onze doelstelling te bereiken, gaan wij het volgende doen:

Nieuwe activiteiten in het begrotingsjaar
We vertalen doelstellingen in de Visie Water en Riolering en Visie Klimaatadaptatie in omgevingsplanregels en leggen deze ter besluitvorming voor aan de raad (gereed in 2024).
We onderzoeken een nieuwe grondslag voor de rioolheffing en leggen deze ter besluitvorming voor aan de raad (gereed in 2025).
Om de oppervlaktewaterkwaliteit te verbeteren starten we samen met het waterschap HDSR met de uitvoering van maatregelen die zijn opgenomen in het Programma Schoon Water in Utrecht (gereed in 2028).
We geven uitvoering aan de in 2023 opgestelde integrale communicatiestrategie voor water/groen/klimaatadaptatie en richten ons daarbij op de doelgroepen: bewoners, maatschappelijk vastgoed (eigen vastgoed en vastgoed van derden) en corporaties (gereed in 2024).
We koppelen minimaal 15,3 hectare af via bouwplannen, herinrichtingen, initiatievenfonds en subsidieregelingen, bij voorkeur door het vervangen van verhardingen door groen (gereed in 2024).
We vervangen minimaal 8,2 kilometer riolering waarbij we ernaar streven gelijktijdig de openbare ruimte te vernieuwen en zowel het rioleringssysteem als de openbare ruimte klimaatbestendig en circulair te maken (gereed in 2024)

Activiteiten die we niet meer doen
Niet van toepassing

Activiteiten die we blijven doen
Het beheren en onderhouden van het gemeentelijk rioolstelsel, rioolgemalen en drainagestelsel.
Het beheren en onderhouden van de watergangen die bij de gemeente in beheer en onderhoud zijn en het realiseren van de vastgestelde waterkwaliteitsdoelen samen met de waterschappen.
Het waarborgen van de gemeentelijke watertaken in alle bouwplannen, gebiedsontwikkelingen en herinrichtingen via gebiedsadvisering, plantoetsing en vergunningverlening.
Het stimuleren van eigenaren en gebruikers van de stad om hemelwater nuttig te gebruiken en ter plaatse te verwerken via voorlichting, facilitering en subsidiëring.
Het programmeren, voorbereiden en uitvoeren van groot onderhoud, vervangingen en verbeteringen aan het water- en rioleringssysteem.
Wateroverlast door extreme neerslag of schade door langdurige droogte voorkomen door het realiseren van meer ruimte voor de opvang van regenwater in het straatprofiel en het vasthouden van regenwater waar het valt door verharding te vervangen door groen.
Het circulair maken van het water- en rioleringssysteem door onder andere het verminderen van het waterverbruik, het scheiden van vuile en schone waterstromen en het hergebruiken van grondstoffen en materialen.
Het aanpassen van het water- en rioleringssysteem aan de groei van de stad, waaronder het op de lange termijn toewerken naar een andere locatie van de rioolwaterzuivering Utrecht.

Financiën Water- en rioleringssysteem

						x €1.000
	Rekening	Begroting	Begroting	Begroting	Begroting	Begroting
	2022	2023	2024	2025	2026	2027
Baten	43.368	46.309	49.498	49.498	49.498	49.498
Programma Water en Riolering	139	0	0	0	0	0
Rioolheffing	43.228	46.309	49.498	49.498	49.498	49.498
Lasten	31.532	34.395	35.826	35.826	35.442	35.442
Programma Water en Riolering	30.601	33.469	34.798	34.798	34.414	34.414
Rioolheffing	931	926	1.028	1.028	1.028	1.028
Saldo Baten en Lasten	11.836	11.914	13.671	13.671	14.055	14.055
Onttrekking reserves	0	4.600	0	0	0	0
Toevoeging reserves	0	0	0	0	0	0
Saldo onttrekkingen en toevoegingen reserves	0	4.600	0	0	0	0
Totaal	11.836	16.514	13.671	13.671	14.055	14.055

In onderstaande tabel zijn de verschillen in de baten, lasten en reserves ten opzichte van begrotingsjaar 2023 toegelicht.

	x €1.000
Toelichting verschillen	Bedrag	I/S
Baten
Indexering tarieven, belastingen en leges. In bovenstaande tabel is in 2024 nog een algemene index toegepast op de baten van de tarieven en heffingen. Echter is het idee om in 2024 een gedifferentieerde indexering toe te gaan passen. Na vaststelling van de verordeningen voor 2024 zullen de aanpassingen in de baten worden verwerkt in de eerstvolgende begrotingswijziging.	3.189	S
Lasten
Loon- en prijsindexering	1.431	S
Reserves
Onttrekkingen
Vrijval reserve riolering overeenkomstig de Voorjaarsnota 2023 (onderdeel 4.3.3 Bijsturen op de begroting van 2023).	-4.600	I

Beïnvloedbaarheid

De grafiek hieronder laat zien welk percentage van de lasten van deze doelstelling beïnvloedbaar is.

De rioolheffing is 100% kostendekkend, en daarmee is deze doelstelling in principe niet beïnvloedbaar.

De rioolheffing is 100% kostendekkend, en daarmee is deze doelstelling in principe niet beïnvloedbaar. Het is mogelijk om bij de jaarlijkse indexatie de toekomstige stijging van het tarief te beoordelen in combinatie met de afvalstoffenheffing en de OZB, de woonlastendruk. Door de rioolheffing minder te laten stijgen, kan de OZB meer stijgen, wat meer algemene middelen oplevert.